این روزها شاهد عبارت جدیدی هستیم که در محافل فناوری زیاد به گوش می‌خورد. شرکت‌های بزرگ از متدولوژی تجاری جدیدی استفاده می‌کنند که از آن با عنوان تفکر طراحی یاد می‌کنند. به این ترتیب در همین ابتدا دو پرسش اصلی در ذهن مطرح می‌شود که تفکر طراحی چیست و چرا اهمیت دارد؟
همانگونه که از نام این عبارت پیداست با فرآیندی کاملاً تازه و جدید طرف هستیم. این امر باعث می‌شود به عنوان فردی که در صنعت طراحی دستی دارید به این فکر کنید که اگر تفکر طراحی مهم به حساب می‌آمد بدون شک تاکنون این عبارت به گوش شما خورده بود!
جالب است بدانید وقتی با دقت به تعریف تفکر طراحی توجه داشته باشید متوجه خواهید شد که پارامترهای زیادی از طراحی دیجیتال که تاکنون از آن‌ها استفاده می‌کرده‌اید را در تفکر طراحی شاهد هستیم. این پارامترها را طراحان حرفه‌ای برای اعمال چیزی فراتر از طراحی رابط کاربری به خدمت می‌گیرند.
تفکر طراحی شامل دو بخش اصلی طرز فکر و فرآیند انجام کار می‌شود. در ادامه توضیحات بیشتری در این خصوص خواهیم داد.
طرز فکر تفکر طراحی
همانند سایر رویکردها در تفکر طراحی نیز با نگرش فکری جدیدی طرف هستیم که روی حل مشکلات شرکت‌ها تمرکز دارد. با این حساب اگر در حوزه تجربه کاربری فعالیت می‌کنید به احتمال زیاد تاکنون عبارت تفکر طراحی به گوش شما خورده است.
نگرش فکری در تفکر طراحی سه رویکرد اصلی را شامل می‌شود. این سه رویکرد را تجربه، آزمایش و همکاری تشکیل میدهد.
۱. تجربه
حضور در فضای آنلاین هزینه بسیار کمی دارد و در نتیجه موقعیت‌های بی‌سابقه‌ای را برای آزمایش و تجربه در اختیار ما قرار میدهد. مواد خامی که در فضای آنلاین استفاده می‌کنیم عملاً روی پیکسل‌هایی نقش می‌بندند که هزینه بسیار کمی دارند. برای نمونه فرض کنید قرار است مدل یک ساختمان را با مواد فیزیکی بسازید، بدون شک این کار نیازمند وقت و هزینه بیشتری نسبت به شبیه‌سازی همان‌ساختمان در دنیای دیجیتال است.
از طرف دیگر مرتکب شدن اشتباه در فضای آنلاین نیز هزینه بسیار کمی را به دنبال دارد و در نتیجه راحت‌تر می‌توان پروژه‌ها را در معرض آزمون و خطا قرار داده و تجربه بیشتری کسب کرد.
این امر باعث شده است تا شرکت‌های مختلف به این نتیجه برسند که حضور در دنیای دیجیتال خطرپذیری کمتری را به دنبال دارد. با این حساب می‌توان تجربههای مختلفی را برای بنا کردن استراتژی‌های جدید فروش یا عرضه یک محصول و خدمت جدید انجام داد.
همانگونه که کاملاً مشخص است، تجربههای مختلف زمانی ارزش دارند که نتیجه آن دقیقاً بررسی شود، تا از این طریق بتوان به بهترین نتیجه دست پیدا کرد. اینجاست که آزمایش به عنوان دومین رویکرد نگرش فکری در تفکر طراحی معنا پیدا میکند.
۲. آزمایش و تکرار
آزمایش و تکرار، اصلی جدانشدنی در تفکر طراحی است. آزمایش و تکرار را باید در تمامی مراحل انجام داد و از اطلاعات مختلفی که استخراج می‌شود برای آزمایش‌های بیشتر کمک گرفت.
اطلاعاتی که گوگل آنالیتیکس در اختیار شما قرار میدهد تا رکوردهایی که از Sessionهای مختلف استخراج می‌شود می‌تواند درک عمیقی از رفتار کاربر در اختیار شما قرار دهد. آزمایش و تکرار به این اطلاعات ختم نمی‌شود و آزمایش‌های عملکرد، آزمایش‌های میدانی و حتی رصدکردن مسیر نگاه کاربران وب را می‌توان در قالب اطلاعاتی دانست که نیاز به آزمایش بیشتری دارند.
به عبارت دیگر می‌توان گفت آزمایش محصول و درک رفتار کاربران، پایانی ندارد و همیشه باید این فرآیند را تکرار کرد.
لازم به ذکر است که آزمایش و تکرار تنها مختص طراحی دیجیتال نیست و این رویکرد را باید در سایر قسمت‌ها نیز دنبال نمود. آزمایش و تکرار را می‌توان شیوه تفکری دانست که کیفیت محصولات یک شرکت را افزایش داده و میزان اشتباه را حین انجام پروژه‌ها کاهش میدهد.
چالش‌هایی که پیش روی تفکر طراحی قرار گرفته نیز در کنار نوآوری‌های دیجیتال، به بهینه‌تر شدن تفکر طراحی کمک کرده است.
۳. تعامل و همکاری
فرآیند طراحی دیجیتال این روزها تمامی قسمت‌های یک سازمان را دستخوش تغییر کرده و این امر به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش‌روی طراحان دیجیتال تبدیل شده است. طراحی دیجیتال نسبت به گذشته پیچیدگی‌های بیشتری دارد و تخصص‌های مختلفی را برای عرضه بهترین راهحل طلب میکند. در نتیجه طراحان دیجیتال باید همکاری بیشتری با همدیگر و سایر قسمت‌های مجموعه داشته باشند.
بیشتر شرکت‌های بزرگ واحدهای مختلف داخلی دارند که مشتریان و پروژه‌ها از طریق این واحد‌ها مدیریت می‌شوند. ممکن است این رویکرد در دنیای محصولات پرفروش و ارزان قیمت جوابگو باشد اما این فرآیند چرخه کندی دارد و پاسخگوی سرعتی که در دنیای امروزی شاهد آن هستیم نخواهد بود.
اینجاست که رویکرد جدید و چندزمینه‌ای را باید پیش‌رو گرفت. رویکردی که تیم‌های متشکل از مختصصین را دورهم جمع کرده و نحوه همکاری آن‌ها را بهینه‌تر کند تا از این طریق واحدهای داخلی سازمان‌ها تغییر حالت دهند.
به این نکته نیز باید اشاره کرد که گردآوری متخصصین مختلف یک شرکت و تعامل مستقیم آن‌ها با یکدیگر، کار سخت و دشواری است و از آنجایی که هر فردی دیدگاه خاص خود را دارد این کار دشوارتر از آنچه به نظر می‌رسد خواهد بود.
در این زمینه نیز یک‌بار دیگر می‌توان از تجربه طراحان دیجیتال برای همکاری و تعامل با سایر پرسنل کمک گرفت. تفکر طراحی چارچوبی را در اختیار یک شرکت قرار میدهد که به کمک آن می‌توان تجربه و آزمایش را به عنوان دو رویکرد نگرش فکری در فرآیند تفکر طراحی قرار داد و به صورت همزمان همکاری را نیز در مجموعه برقرار کرد.
چهار گام تفکر طراحی
از آنجایی که تفکر طراحی بیشتر به عنوان یک ایده مفهومی شناخته می‌شود، تعبیر این سبک از نگرش در یک مجموعه ممکن است با رویکردهای مختلفی انجام شود. به همین منظور سعی کرده‌ایم در ادامه به چهار گام اصلی در تفکر طراحی اشاره کنیم که تنها مختص به طراحی نیست و در بیشتر شیوه‌های کسب‌وکار می‌توان اعمال کرد. این فرآیند با تحقیقات آغاز می‌شود.
۱. تحقیقات خود را شروع کنید
جالب است بدانید، تجارت‌های زیادی در ابتدا مسیر خود را بر اساس یک فرضیه نادرست شروع کرده‌اند. در بیشتر موارد حضور یک ایده که به نظر یکی از مدیران شرکت جالب بوده است یا استفاده از موقعیت‌های بالقوه بازار، باعث شروع پروژه‌های جدید می‌شود. کمتر مشاهده می‌کنیم که یک شرکت تجاری ابتدا نیاز مشتریان را شناسایی کرده و سپس به فکر برطرف کردن این نیاز باشد.
البته این نکته را نیز نباید نادیده بگیریم که شرکت‌های زیادی تحقیقات بازاریابی انجام می‌دهند اما در بیشتر این تحقیقات، جوانب و شرایط داخلی شرکت، مورد توجه قرار می‌گیرد. در صورتی که دامنه تحقیقات را باید به مشتریان خارج از شرکت تعمیم داد و با الهام گرفتن از بازخورد مشتریان، محصولات، سرویس‌ها و رویکردهای جدیدی را ایجاد کرد. عدم توجه شرکت‌های تجاری به مشتریان، باعث می‌شود شاهد عرضه محصولاتی باشیم که دردی از مشتری را دوا نمی‌کند.
از طرف دیگر تفکر طراحی همیشه با تحقیقات آغاز می‌شود. تفکر طراحی از طریق درک نیاز مشتریان و بهینه کردن محصولات فعلی می‌تواند موقعیت‌هایی را پیش‌روی شرکت‌ها قرار دهد که بدون این رویکرد، عملاً دست‌یابی به آن‌ها ممکن نیست. به خدمت گرفتن بررسی‌های مختلف، شناخت شیوه‌های مختلف زندگی مردم، مصاحبه با کاربران، پرسش‌نامه‌های گوناگون و سایر ابزار تحقیقاتی را می‌توان از مواردی دانست که در تحقیقات تفکر طراحی باید استفاده کنید. این ابزارها به شما درک بیشتری از نیاز کاربر میدهد تا در نتیجه بتوانید راهحلهای بهتری را برای برطرف کردن این نیازها، پیش‌روی مشتریان قرار دهید.
۲. پیدا کردن راهحلهای موجود
پس از اینکه نیاز مشتریان را به خوبی درک کردید می‌توانید با رویکردی جدید برای برطرف کردن این نیازها راهحلهای تازه‌ای پیدا کنید. پیدا کردن راهحل نیز تخصص خاص خود را می‌طلبد و گاهی اوقات شاهد هستیم که شرکت‌ها سریعاً یک راهحل را برای رفع نیاز مشتری پیدا می‌کنند اما این راهحل در آینده مشکلات بیشتری را به دوش شرکت‌ها و مشتریان تحمیل میکند. در بیشتر موارد پاسخی که برای نیاز مشتریان پیدا می‌کنیم تنها از یک نقطه نظر خاص صورت گرفته است و به اندازه کافی جامع نیست.
تفکر طراحی، شرکت‌ها را به جستجو برای راهحلهای قابل اجرای بیشتری تشویق میکند. به لطف تفکر طراحی می‌توان از تمامی کارمندان یک شرکت برای رویکردهای مختلفی جهت حل مشکلات مشتریان کمک گرفت.
برای پیدا کردن راهحلهای مختلف، گاهی اوقات کارگاه‌هایی برگزار می‌شود تا افراد حاضر در این کارگاه نظرهای خود را مطرح کنند. گاهی اوقات نیز حتی می‌توان از مشتریان برای پیدا کردن راهحلهای جدید جهت رفع‌نیاز آن‌ها کمک گرفت. کمک گرفتن از وبسایت gamestorming.com یا برگزاری جلسه‌های چند روزه را می‌توان از نمونه‌هایی دانست که در پیدا کردن راهحل تاثیر دارد.
۳. غربال کردن راهحلها برای رسیدن به یک راهحل نهایی
بدون شک جستجو به دنبال رفع نیاز مشتریان راهحلهای مختلفی را پیش‌روی شما قرار خواهد داد. این راهحلها را می‌توان در ساخت نمونه‌های اولیه کالاهای بعدی اعمال کرد.
در تفکر طراحی سعی می‌شود تا با ایجاد نمونه‌های اولیه کالا، نتایج آزمایش و تحقیقاتی که انجام شده است از روی کاغذ به نمونه‌های اجرایی تبدیل شوند. دلیل این امر کاملاً روشن است چرا که جزئیات مطرح شده در مستندات سوء تعبیرهای مختلفی را ایجاد میکند. از طرف دیگر این اطلاعات را نمی‌توان برای آزمایش در معرض اختیار کاربر نهایی قرار داد.
اینجاست که می‌توان از نمونه اولیه کالا کمک گرفت، نمونه اولیه کالا نیز مدل‌های مختلفی را شامل می‌شود. به احتمال زیاد به عنوان طراح دیجیتال، تاکنون با نمونه‌های اولیه رابط کاربری کار کرده‌اید، اما نمونه‌هایی که در اینجا صحبت از آن‌ها به میان آمد می‌‌توانند حالت‌های دیگری داشته باشند. برای مثال جهت ساخت نمونه اولیه یک محصول می‌توان از چاپگرهای سه‌بعدی کمک گرفت تا از این طریق تعامل ملموس‌تری با نمونه اولیه برقرار کرد.
به احتمال زیاد دیزنی معرف حضور شما هست، جالب است بدانید دیزنی برای مشتریانی که در پارک‌های دیزنی حضور پیدا می‌کنند یک مچ‌بند RDF را طراحی کرده است تا از این طریق مشتریان درِ اتاق هتل خود را باز کرده یا پرداخت‌های مربوط به انجام بازی‌ها را انجام دهند.
در این فرآیند دیزنی به جای ثبت جزئیات مختلف، یک انبار قدیمی را تبدیل به پارکی ساخته شده از مقوا کرد تا از این طریق نمونه اولیه‌ای از این مچ‌بند آزمایش شود. دیزنی برای نزدیک‌تر شدن تجربه مخاطبین از تعامل با این مچ‌بند، سعی کرد تا پارک مقوایی که ساخته بود شباهت زیادی به نمونه پارک‌های تفریحی دیزنی داشته باشد.
سپس دیزنی چندین داوطلب را برای گردش در این پارک مقوایی و امتحان مچ‌بند جدید خود راهی این پارک کرد. این امر باعث شد تا دیزنی بتواند میزان توجه مشتریان خود را محاسبه کرده و درک دقیق‌تری از رضایت مشتریان به‌دست آورد.
با این حساب قبل از اینکه دیزنی چیزی حدود ۱ میلیارد دلار هزینه نوسازی پارک‌های خود کند، نمونه اولیه‌ای از پارک را احداث کرد. تعامل مخاطبین با نمونه اولیه یک محصول، بازخوردهای بسیار مثبتی را به دنبال دارد.
۴. آزمایش، آزمایش و تکرار
تفکر طراحی، مشخص میکند که نمونه اولیه برای رسیدن به بهترین نتیجه باید به دفعات تکرار شود. به همین دلیل است که باید در سریع‌ترین زمان ممکن و با صرف کمترین هزینه نمونه اولیه ساخته شود. نمونه‌های اولیه را باید به گونه‌ای ساخت که بتوان آن‌ها را با هم ترکیب و بهینه کرد تا در نهایت تبدیل به نمونه نهایی شوند.
رویکرد تفکر طراحی باید به گونه‌ای تدوین شود که فرآیند آزمایش و تکرار این آزمایش‌ها هرگز پایانی نداشته باشند. به این ترتیب حتی پس از عرضه یک محصول نیز باید همچنان به دنبال راه‌های جدیدی جهت بهینه کردن آن باشید.
در بیشتر مواقع شاهد هستیم پس از انتشار نسخه نهایی وبسایت آن را به حال خود وا می‌گذارند و دیگر خبری از آزمایش و عرضه نسخه‌های بهتر وبسایت در کار نیست. تا اینکه نهایتاً پس از گذشت دو یا سه سال نسخه‌ای دیگر از وبسایت منتشر می‌شود. بدون شک وب‌سایتی که پس از دو سال مجدد طراحی شده باشد چیزی به غیر از صرف هزینه و انرژی به دنبال ندارد و از طرف دیگر باعث تخریب برندی که وبسایت معرف آن است نیز خواهد شد.
بدون شک پس از انتشار وبسایت، طراحان دیجیتال درک بیشتری نسبت به رفتار کاربران خود پیدا خواهند کرد. اما در بیشتر مواقع پس از انتشار وبسایت، بودجه اختصاص یافته به این کار نیز تمام می‌شود و شرکت‌ها حاضر نیستند هزینه بیشتری را صرف بهینه کردن وبسایت یا سایر محصولات خود کنند.
بدون شک این چهار اصل تفکر طراحی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، مزایای زیادی را به دنبال دارند. در نظر گرفتن اصول تفکر طراحی باعث می‌شود شرکت‌ها چالاکی بیشتری داشته باشند و توجه خود را بیشتر از گذشته به مشتریان معطوف نمایند، این کار باعث صرفه‌جویی چشم‌گیری در زمان و انرژی شرکت‌ها، حین معرفی یک محصول جدید می‌شود.
آزمایش طراحی بیشتر از آنچه فکر کنید اهمیت دارد
باید اعتراف کرد نگرشی که در تفکر طراحی ایجاد شده، ماحصل دستاوردهای دنیای دیجیتال است و با این حساب شاید انتخاب عبارت تفکر طراحی چندان هم برای فرآیندی که در بالا اشاره شد مناسب نباشد و چه بسا که این فرآیند را بتوان تفکر دیجیتال نیز نامید.
اما چگونه خطاب کردن تفکر طراحی، چندان هم در اصل این کار فرقی ایجاد نمی‌کند و مهم این است که چگونه این فرآیند بتواند تحولی در یک مجموعه تجاری ایجاد کند.
تفکر طراحی شیوه‌ای دقیق برای جمع‌بندی روش‌های انجام کار و فکر کردن است تا از این طریق توجه مدیران شرکت‌ها جلب شده و رویکرد جدیدی را در محیط‌‌های کاری حرفه‌ای شاهد باشیم که متناسب با دنیای دیجیتال است.
انقلاب دیجیتال باعث شده است تا نیاز و توقع مشتریان از شرکت‌ها همیشه در حال افزایش و تغییر باشد و به کمک تفکر طراحی می‌توان با دقت بیشتری به نیازهای مشتریان پاسخ گفت.
(1 امتیاز, میانگین: 5٫00 از 5)
Loading...