این روزها قواعد بازار عوض شده است و شرکتهای تجاری برای اینکه یک سروگردن بالاتر از رقبا قرار بگیرند باید در استراتژی بازاریابی آنلاین خود حضور در شبکه های اجتماعی را نیز در نظر داشته باشند. در این بین اگر ادعا کنیم که کمتوجهی به شبکههای اجتماعی میتواند برای شرکتها گران تمام شود بیراه نگفتهایم.
آمار و ارقام اخیر نیز از توجه بیشتر کاربران به شبکه های اجتماعی حکایت دارند:
- ۷۴ درصدِ بزرگسالانی که از اینترنت استفاده میکنند در شبکههای اجتماعی حضور دارند.
- شبکههای اجتماعی میتوانند تا حدود ۵۷ درصد از فروش محصولات را به خود اختصاص دهند.
- ۸۱ درصد از مشتریان قبل از خرید در خصوص مشخصات کالا جستجوی آنلاین انجام میدهند.
- از هر ۵ شرکت، ۳ شرکت مدعی هستند که مشتریان جدیدی از طریق شبکههای اجتماعی بهدست آوردهاند.
با در نظر گرفتن تمامی این موارد، زمانی که هزینههای تبلیغات سنتی را با تبلیغات در شبکه های اجتماعی مقایسه میکنید، به راحتی متوجه خواهید شد که وقت حضور در شبکههای اجتماعی فرا رسیده است و نباید از قافله عقب ماند.
به لطف شیوههای مقرون بهصرفهای که برای تبلیغات در شبکه های اجتماعی وجود دارند، حتی شرکتهای کوچک با توان مالی کم نیز میتوانند در شبکههای اجتماعی حضور پیدا کرده و در مقابل رقبای بزرگ، عرضِ اندام کنند.
حتی اگر نمیتوانید بودجهای برای حضور در شبکه های اجتماعی اختصاص دهید، باز هم شیوههایی وجود دارند که با کمک گرفتن از آنها میتوانید ازشبکههای اجتماعی بهنفع خود استفاده کنید.
شبکههای اجتماعی به شما این امکان را میدهند تا مشتریان ایدهآل خود را پیدا کنید و تبلیغات خود را در معرض دید مشتریان فعلی و مشتریان آتی شرکت قرار دهید.
این امر، در فرآیند بازاریابی آنلاین قدرت مانور بیشتری به شما میدهد تا به راحتی بتوانید پابهپای رقبا در دنیای تجارت حضور داشته باشید.
قواعد حضور در شبکه های اجتماعی
خوشبختانه حضور در شبکه های اجتماعی کار چندان سختی نیست و در ادامه، با هم به مواردی اشاره خواهیم کرد که با کمک آنها، برند و شرکت شما حضور موفقی در فضای آنلاین خواهد داشت.
۱. آمادهسازی اولیه
قبل از اینکه استراتژی حضور در شبکه های اجتماعی را بنا کنید، باید ابتدا مخاطبین هدف خود را مشخص کرده و اهداف اولیه حضور در شبکههای اجتماعی را تعیین کنید.
با انجام این کار قادر خواهید بود تا نقشهای برای نوع محتوایی که قرار است در بازاریابی شبکههای اجتماعی تولید شود را مشخص کنید. مشخص کردن مشتریان هدف در شبکههای اجتماعی، به شما کمک میکند تا تلاشهای خود را در راستای اهداف نهایی شرکت انجام دهید.
مرحله اول: هدف قرار دادن مخاطبین ایدهآل
تعریف مخاطبین ایدهآل شرکت، کار چندان جدیدی نیست و بدون شک پیش از این نیز در حین راهاندازی مجموعه تجاری خود مخاطبین ایدهآل مجموعه را تعریف کردهاید.
اگر هم تاکنون چنین کاری انجام ندادهاید اکنون زمان خوبی برای ترسیم تصویری واضح از مشتریان ایدهآل شرکت است. برای این کار کافیست تا بر روی نوع افرادی که قرار است به آنها خدمترسانی کنید توجه داشته باشید و این سوالها را از خود بپرسید:
- چرا مشتریان هدف شما در این گروه خاص قرار میگیرند؟
- از چه طریقی میتوان به این دسته از مشتریان خدمترسانی کرد؟
- مشتریان ایدهآل شما در چه گروه سنی قرار دارند؟
- این دسته از مشتریان در کجا سکونت دارند؟
- مشکلات مشتریان ایدهآل شما چیست؟
ارائه پاسخهای مناسب به پرسشهایی که مطرح کردیم به این معناست که شما به خوبی جنس مشتریان ایدهآل خود را میشناسید و از سن، جنسیت و نیازهای آنها آگاه هستید. آگاهی از این موارد به شما کمک میکند تا محتوای مناسبی با توجه به طیف مشتریان ایدهآل شرکت تدوین کرده و در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارید.
مرحله دوم: اهداف خود را تعریف کنید
پس از اینکه با نوع مشتریان هدفی که قرار است آنها را جذب کنید آشنا شدید زمان آن فرا میرسد تا اهداف خود را از حضور در شبکههای اجتماعی تعریف کنید. برای مشخص کردن اهداف نیز کافی است تا به پرسشهای زیر پاسخ دهید:
- در قبال حضور در شبکههای اجتماعی توجه دارید چه چیزی عاید شما شود؟
- مشتری بیشتر؟
- خریداران بیشتر؟
- پیدا کردن موقعیت برای همکاری و ایجاد شرکای تجاری؟
- پیدا کردن سرمایهگذار؟ وفادار کردن مشتری و حفظ مشتریهای فعلی؟
مشخص است که پاسخ به این پرسشها میتواند اختصاصی باشد و بین شرکتهای مختلف تفاوت وجود دارد. اما چیزی که کاملا واضح است این مطلب است که با حضور در شبکه های اجتماعی بیشتر از یک هدف را دنبال میکنید. با این حساب اطمینان خاطر حاصل پیدا کنید که موارد زیر در اهداف شما وجود داشته باشد:
-
واضح بودن اهداف:
از مشخص کردن اهداف غیر روشن و مبهم خودداری کنید، اهدافی مانند اینکه قصد دارم فعالیت بیشتری در شبکه های اجتماعی داشته باشم یا اینکه با کمک شبکههای اجتماعی به دنبال فروش بیشتری هستم را نمیتوان به عنوان هدفهایی صریح و روشن شناخت.
افرادی که قرار است در این اهداف با شما همکاری داشته باشند را در نظر داشته باشید، دلیل مشخص کردن اهداف را نیز روشن نمایید. در نهایت نیز کارهایی که باید برای رسیدن به اهداف تعیین شده انجام دهید را به صورت صریح و روشن تعریف کنید.
-
قابل محاسبه بودن نتیجه کار:
تلاشهای شما در شبکه های اجتماعی باید نتایج ملموسی را به دنبال داشته باشند تا از پیشرفت خود باخبر شوید. اهداف تعیین شده در شبکههای اجتماعی باید قابل محاسبه باشند تا بتوانید میزان مخاطبهایی که از طریق انجام یک روش بازاریابی در شبکههای اجتماعی بهدست آوردهاید را بررسی کنید. تعداد افرادی که مطالب شما را مطالعه کردهاند و مشتریانی که با آنها تعامل داشتهاید را باید مشخص کرد.
چه تعداد مشتری را توانستهاید از طریق فعالیت در شبکههای اجتماعی به سمت خرید سوق دهید؟
-
دستیافتنی بودن اهداف:
اهداف تعیین شده از حضور و تبلیغات در شبکه های اجتماعی باید شما را به چالش بکشند، اما نباید غیر قابل دسترس و غیر واقعبینانه باشند.
-
مرتبط:
اهداف شما در شبکه های اجتماعی باید مطابق با نتیجه بهدست آمده باشند نه میزان فعالیتی که انجام دادهاید. بهعبارت دیگر، قرار نیست هدف شما فرستادن ۲۰ توییت بینتیجه در روز باشد، هدف این است که توییتهایی را ارسال کنید که میزان آگاهی مخاطبین را نسبت به برند شما بیشتر میکنند.
-
اهداف باید زمان انجام داشته باشند:
مشخص کردن زمان انجام و موعد سررسید هدفهایی که از حضور در شبکههای اجتماعی برای خود تعیین کردهاید، باعث میشود تا در مسیر درستی قرار بگیرید و با استفاده از زمانبندی مناسب، عملکرد مجموعه را زیر نظر داشته باشید.
۲. مشخص کردن شبکه اجتماعی مناسب
پس از مشخص کردن مخاطبین هدف و تعریف دقیق اهداف، نوبت آن فرا میرسد تا بستر مناسب را در بین شبکههای اجتماعی تعیین کنید.
انتخاب شبکه اجتماعی مناسب ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسد اما پیچیدگیهای خاص خود را دارد. این امر با توجه به تعداد زیاد شبکههای اجتماعی دشوارتر نیز شده است. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که شبکه های اجتماعی با اهداف مختلفی ایجاد شدهاند و هر شبکه ممکن است برای فعالیت شما خوب نباشد. در انتخاب شبکه اجتماعی مناسب با تجارت خود موارد زیر را در نظر داشته باشید:
مرحله اول: تمرکز خود را محدودتر کنید
ممکن است در ابتدای راه به این فکر بیافتید که حضوری فعال در تمامی شبکههای اجتماعی داشته باشید. اما چنین فکری خطاست و شما را به بیراهه خواهد برد. حضور شما در شبکههای اجتماعی باید با هدف بهدست آوردن مخاطبینی وفادار باشد که همیشه مطالب شما را دنبال میکنند. کاملا مشخص است که این امر زمان و انرژی زیادی میبرد.
به نظر شما بهتر است که ۳۰ نفر دنبالکننده وفادار در اینستاگرام داشته باشید که هر از گاهی به وبسایت شما سر میزنند و خرید انجام میدهند یا اینکه بیشتر از هزار دنبالکننده در اینستاگرام داشته باشید که به ندرت تعاملی با مطالب شما برقرار میکنند؟
به این ترتیب، برای اثر بخشی بیشتر و دریافت نتیجه بهتر از حضور در شبکههای اجتماعی، پیشنهاد میکنیم در ابتدای کار تمرکز خود را بر روی یک یا نهایتا دو شبکه اجتماعی محدود کنید.
مرحله دوم: پارامترهای مختلف را متعادل کنید
ممکن است بزرگی ابعاد یک شبکه اجتماعی نظیر فیسبوک شما را به فعالیت در این شبکه اجتماعی وسوسه کند اما نباید ابعاد بزرگ یک شبکه اجتماعی، تنها فاکتورهای انتخاب آن باشد.
برای انتخاب شبکه اجتماعی باید فاکتورهای دیگری را نیز در نظر بگیرید:
- آیا مشتریان بالقوه شما مدت زمانی از روز را در شبکه اجتماعی مورد نظر سپری میکنند؟
- آیا شبکه اجتماعی مورد نظر با نوع تجارت شما هماهنگی دارد؟
- آیا محتواهای به اشتراک گذاشته شده در این شبکه اجتماعی بازخورد خوبی را به دنبال خواهد داشت؟
برای نمونه، کسبوکارهایی که محتوای بصری بیشتری دارند بهتر است سراغ اینستاگرام بروند و آنهایی که از محتوای متنی بیشتری استفاده میکنند، بهتر است تلگرام را به عنوان شبکه اجتماعی هدف خود انتخاب کنند.
مرحله سوم: تحقیق اولیهای را برای حضور در بازار انجام دهید
اگر تاکنون شغل و حرفه خود را بدون حضور در شبکههای اجتماعی پیش بردهاید، بهتر است قبل از هر اقدامی مشخص کنید که مخاطبین شما بیشتر وقت خود را در کدام شبکههای اجتماعی سپری میکنند.
در این مرحله، داشتنِ اطلاعات کافی در خصوص مخاطبین، کمک زیادی به شما خواهد کرد. خوشبختانه اطلاعات زیادی در خصوص میزان استفاده کاربران مختلف از شبکههای اجتماعی وجود دارد.
از طرف دیگر میتوانید فعالیتهای رقبا در شبکههای اجتماعی را در نظر بگیرید، کاملا مشخص است مکانی که رقیب شما مانور زیادی در آنجا انجام میدهد، برای شما نیز فضای خوبی برای عرضِ اندام خواهد بود.
۳. زمان و نوع محتوای منتشر شده را در نظر داشته باشید
برای حضور پرقدرت در شبکههای اجتماعی، باید محتوایی باکیفیت تولید کرده و هر از گاهی محتوای جدید منتشر کنید. در حین انجام این کار موارد زیر را در نظر داشته باشید:
مرحله اول: به صورت منظم محتوای جدید منتشر کنید
استمرار در کار، یکی از اصول اولیه موفقیت در شبکههای اجتماعی است. این کار باعث میشود تا در بازههای زمانی مشخص با مخاطبین خود تعامل برقرار کنید.
پس از اینکه مخاطب شما احساس کرد فرآیند انتشار مطالب در شبکههای اجتماعی از جانب شما جریان دائمی دارد بیشتر مطالب شما را دنبال میکند و در نتیجه ارتباط بهتری با مخاطبها پیدا خواهید کرد. کاملا مشخص است که این امر به افزایش تعداد بازدیدکنندهها نیز منجر خواهد شد.
مرحله دوم: محتواهای با ارزشتری تولید کنید
پس از اینکه اعتماد مخاطب را به عنوان مرجعی که محتوای ارزشمند را در بازههای زمانی مشخص منتشر میکند بهدست آوردید، زمان آن فرا میرسد تا محتوای با ارزشتری تولید کنید. کاملا مشخص است که هرچقدر کیفیت محتوای شما بیشتر باشد، مخاطب بیشتری را جذب خواهید کرد.
برای تولید محتوای باکیفیت میتوانید از موارد زیر کمک بگیرید:
- انتشار مطلب در بلاگ
- تصاویر اینفوگرافیک
- تصویر
- عکسهای سرگرم کننده و جالب
- نقلقول مطالب بزرگان
- ترفندهای کوچک و کاربردی
- عکسهایی از مجموعهای که در آن مشغول به کار هستید
- پرسشهای کاربران
- پرسشهای چهار گزینهای
- رایگیری
- محتوای تبلیغاتی
- فیلمهای کوتاه
مرحله سوم: مشخص کردن نوع محتوایی که قرار است به اشتراک گذاشته شود
در بیشتر مواقع، نوع محتوایی که قرار است به اشتراک بگذارید بستگی به میزان زمانی دارد که برای تولید آن در اختیار دارید. به عبارت دیگر، اگر زمان محدودی داشته باشید محتوایی منتشر کنید که فرآیند تولید آن مستلزم زمان زیادی نباشد. تهیه فهرستی از پرسشهای کاربران و انتشار پاسخ به این پرسشها یا تدوین فهرستی از نکات کاربردی که کاربران باید در جریان آن قرار بگیرند، به مراتب از ساخت تصاویر مفهومی گرافیکی و عکسهای اینفوگرافیک راحتتر است.
به این ترتیب، پیشنهاد میکنیم برنامهریزی مشخصی برای تدوین و انتشار انواع مختلف محتوا در نظر داشته باشید، برای نمونه تصاویر اینفوگرافیک را که ساخت آنها نیازمند زمان بیشتری است را در روزهای آخر هفته انجام دهید.
روزهایی که باید تصاویر گرافیکی منتشر شوند را در تقویم مشخص کنید تا از این طریق زمان مشخصی برای تولید و انتشار این دسته از محتوا داشته باشید. لازم به ذکر است که برای تولید تصاویر گرافیکی میتوانید از افراد خوشسلیقه و چیرهدستی که در این زمینه فعالیت دارند نیز کمک بگیرید.
سعی کنید در حین ایجاد تصاویر از سبک گرافیک زیبا و دلنشینی استفاده شود تا مخاطب تمایل بیشتری به حضور و دنبال کردن مطالب شما داشته باشد.
مرحله چهارم: از محتواهای تولید شده توسط دیگران غافل نشوید
در کنار انتشار محتوایی که تولید کردهاید بهتر است منابع مرتبط با تجارت خود که مورد توجه مخاطبین باشد را در شبکههای اجتماعی منتشر کنید.
برای نمونه اگر به حرفهی فروش «کارتریج پرینتر» مشغول هستید بهتر است هر از گاهی در مطالبی که در شبکههای اجتماعی منتشر میکنید به مواردی برای تعمیر و نگهداری کامپیوتر نیز اشاره کنید.
توصیه میشود در این زمینه قانون طلایی ۸۰/۲۰ را رعایت کنید. بر اساس این قانون شما باید عملا بیشتر محتواهای تولید شده توسط سایرین را منتشر کنید. ممکن است در نگاه اول این کار چندان منطقی به نظر نرسد اما باعث اثبات اقتدار شما در میان رقبا خواهد شد.
در نتیجه پیشنهاد میکنیم در حین مشاهده سایر محتواهایی که در فضای مجازی دستبهدست میشوند اگر چشم شما به یک مطلب جالب و مربوط با نوع کاری که به آن مشغول هستید افتاد، این محتوا را ذخیره کرد و بعدا سرفرصت در شبکههای اجتماعی منتشر کنید.
مرحله پنجم: تعامل کاربران را زیر نظر گرفته و سیاستهای خود را بهینه کنید
برای این کار میتوانید از سرویسهای آنلاین مدیریت و کوتاه کردن لینکها نظیر bit.ly استفاده کنید، این کار باعث میشود تا در کنار کوتاه کردن لینک، فرآیند تعامل کاربران را با لینک مربوطه زیر نظر بگیرید. از این طریق به راحتی میتوانید لینکهایی را که کلیک بیشتری در پی داشتهاند، مشخص کنید. این شیوه در دراز مدت به شما کمک میکند تا محتواهایی که تولید و به اشتراک گذاشتهاید را بهینهتر کنید، از طرف دیگر از این طریق قادر هستید تا محتواهای پرمخاطب را شناسایی کرده و در آینده مطالب بیشتری از این دست تولید کنید.
مدت دفعات انتشار محتوای جدید در شبکههای اجتماعی رابطه مستقیمی به نوع شبکه اجتماعی که انتخاب کردهاید دارد. به این ترتیب اگر در یک بازه زمانی احساس کردید با انتشار محتوای بیشتر تعامل بهتری را از مخاطبین دریافت کردهاید، باز هم توصیه میکنیم در انتشار محتوای بیشتر بیگدار به آب نزنید. چرا که به راحتی ممکن است وسوسه شده و فکر کنید که انتشار محتوای بیشتر، باعث جذب مخاطب بیشتری خواهد شد. در مجموع توصیه میشود در شبکههای اجتماعی که عزم حضور در آنها را دارید، روزی یک یا دو محتوای جدید منتشر کنید.
در پایان، یک بار دیگر به استمرار بر انتشار مطالب نیز تاکید میکنیم. همانگونه که در ابتدا نیز اشاره کردیم، حضور و تبلیغات در شبکههای اجتماعی کاری سخت و زمانبر است و این راهنما میتواند چراغ راه شما در ابتدای کار باشد.
به این نکته نیز توجه کنید که لزومی ندارد در تمامی شبکههای اجتماعی حضور داشته باشید. بهتر است در ابتدای کار ۲ شبکه اجتماعی را انتخاب کرده و فعالیت خود را در این دو شبکه شروع کنید، پس از دریافت بازخورد و کسب تجربه میتوانید دامنه حضور خود را در شبکههای اجتماعی گستردهتر کنید.
در فرآیند بازاریابی در شبکههای اجتماعی، آزمون و خطا را فراموش نکنید و هر از گاهی برای بهدست آوردن مخاطب، تعداد دفعات انتشار مطالب را تغییر دهید.
بدون شک در ابتدای راه با مشکلات زیادی روبرو خواهید شد اما مطمئن باشید که از پس مشکلات برخواهید آمد و حضور فعال شما در شبکههای اجتماعی مشتریهای بیشتری را به ارمغان خواهد آورد.