آیا تا به حال با خود اندیشیدهاید چرا در میان انبوهی از تبلیغات، تبلیغات برخی از محصولات یا کسبوکارها موفق میشوند و بیشتر از دیگر تبلیغات دیده میشوند؟ پاسخ این سوال در مفهومی به نام استراتژی تبلیغات نهفته است. استراتژی تبلیغات در واقع یک نقشه برنامهریزی شده است تا به کمک آن مشتریان یک کالا یا خدمات را پیدا کرده و آنها را به خرید متقاعد کنید.
عناصر استراتژی تبلیغات عبارتاند از:
- محصول، ویژگیها و مزایای آن
- مشتری و شخصیت وی
- برتریهای روشهای مختلف آگاه کردن مشتری از محصول
- بهینهسازی انتخاب مشتری با توجه به میزان بودجه اختصاص داده شده به تبلیغات
به این ترتیب برای تدوین استراتژی تبلیغات باید هدفگذاری مشخصی انجام شود. فضای تبلیغات نیز باید به خوبی شناخته شده و بر اساس منابعی که در اختیار دارید تصمیمگیری کنید.
ارزیابی موثر محصول، تعریف درستی از بازار محصول و آنالیز رسانهها و بودجه منجر به تدوین استراتژی تبلیغاتی مطلوبی خواهد شد.
تدوین استراتژی تبلیغات
مشخص کردن وضعیت
استراتژیهای رسمی تبلیغات بر اساس «بیانیه جایگاه» یک محصول یا سرویس در بازار بنا میشوند، این عبارت یک اصطلاح تخصصی در حوزه بازاریابی و تبلیغات به حساب میآید و به این معناست که محصول یا خدمات یک شرکت چیست؟ چگونه از محصولات سایر رقبا تمایز داده میشود؟ و به چه طریق این محصول به دست مشتری میرسد؟ مشخص کردن وضعیت یک محصول در بین ۲ مورد اول از ۴ عنصر اصلی تدوین استراتژی تبلیغات قرار میگیرد.
مشخص کردن دقیق وضعیت یک محصول، مفهوم یک محصول نیز گفته میشود، که به تعریف ویژگیها و ارزشهایی که کالا یا خدمات در اختیار مشتری قرار میدهد میپردازد. برای روشن شدن این موضوع اجازه دهید مثالی بزنیم، یک چاقوی شکاری مفهوم محصول متفاوتی را نسبت به یک جفت دمپایی روفرشی صورتی در ذهن تداعی میکند.
مفهوم محصول، انتخاب متن، تصویر و پیامی را که باید در تبلیغات از آنها استفاده شود، مشخص میکند.
مشتریان هدف
شخصیتهای مختلفی مشتریان هدف را تشکیل میدهند. اولین تعریفی که از مشتری هدف میتوان داشت، فردی است که محصول یا خدمات یک کسبوکار را خریداری میکند. در مرحله بعد افرادی که تصمیم میگیرند چه محصولی باید خریداری شود (اما خود آن را خریداری نمیکنند). در نهایت افرادی که بر خرید یک محصول تاثیر میگذارند مانند همسر، فرزند و دوستان را نیز میتوان به عنوان مشتری هدف تعریف کرد. تجربه نشان داده است صاحبان مشاغل کوچک که ارتباط مستقیمی با خریداران خود دارند، به خوبی میتوانند آژانسهای تبلیغاتی را در جریان مشتریان هدف خود قرار دهند.
رسانههای ارتباطی
وقتی که مفهوم محصول، شرایط بازار و مشتریان هدف مشخص گردید، زمان آن فرا میرسد تا شیوههای ارتباط با مخاطب بررسی شود. شرکتهای تجاری ۵ مسیر اصلی را برای ارتباط با مخاطب در پیش رو دارند:
- نشریات چاپی نظیر روزنامه و مجلهها
- شبکههای رادیویی
- تبلیغات تلویزیونی
- تبلیغات اینترنتی
- ارسال ایمیل
- تبلیغات محیطی مانند بیلبوردها، تبلیغات برروی وسایل حملونقل عمومی
هر کدام از این رسانهها مزایا و معایب خود را دارد و به لحاظ هزینهای نیز تفاوتهایی دارد. به همین دلیل چهارمین قسمت از عناصر استراتژی تبلیغات که در ابتدا به آن اشاره کردیم اهمیت بیشتری پیدا میکند.
اجرای استراتژی تبلیغات
کمپین تبلیغاتی با استراتژی تبلیغات تفاوت دارد. کمپین مجموعهای از برنامههای مستقل و هماهنگ است، اما استراتژی نحوهی اجرا را مشخص میکند. حضور تبلیغات در همه جا و به صورت مداوم در درجهی اول اهمیت قرار دارد. تمامی جنبههای کمپین از جمله متن، تصاویر و موسیقی باید بازتابی کلی از استراتژی تبلیغات باشد. این امر بهخصوص زمانی که از رسانههای مختلف تبلیغاتی مثلا رسانههای آنلاین یا آفلاین استفاده میکنید اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. برای اینکه تبلیغات مختلف یکپارچگی خود را حفظ کنند میتوان از تصویر، شعار یا ترکیبی از هر دو استفاده کرد که تمامی تبلیغات حول آن شکل بگیرند. در این راه میتوان از کمک آژانسهای تبلیغاتی بهره برد.
در اینجا تعدادی از بهترین استراتژیهای تبلیغاتی را معرفی میکنیم که میتوانید از آنها برای بهبود فعالیتهای تبلیغاتی خود استفاده کنید:
۱- شناسایی مخاطب هدف
باید این واقعیت را قبول کنید که محصول یا خدمات شما برای همه افراد مناسب نیست. بسیاری از کسبوکارهای کوچک کمپینهای تبلیغاتی هدفمندی ندارند، در حالی که مشخص کردن مخاطب هدف یکی از اصول اولیه تبلیغات است. در واقع باید بر اساس دادههایی که جمعآوری میکنید بتوان مخاطب هدف را به خوبی شناسایی کرد. با داشتن این اطلاعات و اطلاعاتی که از مشتریان فعلی خود دارید، میتوانید با تبلیغات، افرادی که خصوصیات مشابهی با آنها دارند را مخاطب قرار دهید.
فرقی نمیکند تبلیغات شما آنلاین باشد یا آفلاین، اطمینان حاصل کنید که متن و تصاویر تبلیغاتی، بازتابی از مشتریان هدف شما باشد. این کلید هدفگیری درست است.
۲- ارزیابی و رصد تبلیغات
جالب است بدانید بیشتر صاحبان کسبوکارها اطلاع دقیقی از بازخورد کمپین تبلیغاتی خود ندارند.
باید اعتراف کرد که رصد کردن بازخورد تبلیغات در رسانههای آفلاین دشوار است؛ اما شیوههای تبلیغات آنلاین ابزارهای بسیار خوبی را برای دریافت بازخورد عملکرد کمپین تبلیغاتی ارائه میدهند، به کمک ابزارهایی نظیر Google Adwords به راحتی میتوان نقاط ضعف یک کمپین تبلیغاتی را تشخیص داد. این نکته را نیز باید در نظر داشت که ایجاد یک پیام تبلیغاتی که در نظر مشتریان هدف جلوه کند کار چندان راحتی نیست و باید با آزمون و خطا به نتیجه مطلوب دست پیدا کرد.
اگر از شیوههای تبلیغاتی آفلاین استفاده میکنید بهتر است شماره تلفن، ایمیل و آدرس وبسایت خود را در آن ذکر کنید تا مشتریان بتوانند از این طریق با شما در ارتباط باشند و بازخورد دقیقتری از نحوه عملکرد این شیوههای تبلیغاتی بهدست آورید.
۳- تبلیغ به موقع
در نگاه اول ممکن است تبلیغات در تمام سال و اختصاص بودجهای به صورت ماهانه برای تبلیغات، رویکردی عاقلانه و منطقی به نظر برسد اما نمیتوان یک شیوه تبلیغاتی را در سرتاسر سال دنبال کرد.
اگر محصولات شما مختص به فصلی خاص است بهتر است در فصلی که فروش شما به اوج میرسد بیشترین تبلیغات را داشته باشید. حتی پیشنهاد میکنیم قبل از اینکه فصل افزایش فروش فرا برسد تبلیغات را شروع کرده و تا مدتی پس از فصل نیز این تبلیغات را ادامه دهید. برای مثال میتوان به عید نوروز اشاره کرد که بیشتر کسبوکارهابا افزایش فروش روبرو میشوند. با این حساب بهتر است برای فصلهای پرفروش و همچنین مناسبتهایی که افزایش فروش را به دنبال دارند بودجه تبلیغاتی بیشتری را اختصاص دهید، با این رویکرد میتوانید از سایر رقبا پیشی بگیرید.
۴- برند سازی
آیا مشتری به راحتی میتواند تبلیغات شما را با توجه به شعار، تصویر، رنگ یا لوگوی شما شناسایی کند؟
در این زمینه میتوان به تبلیغات برندهای معتبر و بزرگ نگاهی انداخت؛ حتی رنگ یک برند در تبلیغات میتواند نام آن برند را در ذهن تداعی کند. یکپارچگی در تبلیغات باعث میشود تا در دراز مدت مشتریان سبک و سیاق آگهی شما را شناسایی کرده و نسبت به آن تعامل نشان دهند. باید به این نکته توجه داشت که در حین طراحی یک تبلیغ جدید همیشه وسوسهای برای خلاقیت بیشتر و ایجاد طرح و رنگ متفاوت وجود دارد اما این کار باعث سردرگمی مخاطب در دراز مدت خواهد شد.
تبلیغات شما باید در مکانی که مشتری انتظار آن را دارد قرار بگیرد، از طرف دیگر این تبلیغات باید ظاهری آشنا برای مخاطب داشته باشند. از طریق تبلیغات برند خود را به خوبی در در ذهن مخاطب جا بیندازید و تصویر برند خود را تغییر ندهید، این کار باعث ایجاد وفاداری مشتری به برند شما خواهد شد.
۵- استفاده از منابعی که در اختیار دارید
تولید محتوا در وبسایت باعث ارتقا رتبه در موتورهای جستجو میشود، اما شاید زمان و منابع کافی برای انجام چنین کاری را نداشته باشید. این حالت، بهترین فرصت است تا از خدماتی مانند Google AdWords استفاده کنید تا بدون اینکه نیازی به بهینهسازی مطالب و کلمات کلیدی خود داشته باشید، در نتایج جستجوی کاربران در جایگاههای بالاتری ظاهر شوید.
سعی کنید بودجهای که برای تبلیغات در اختیار دارید را آگاهانه خرج کنید، یک تبلیغ گرانقیمت تلوزیونی ممکن است بودجه تبلیغاتی چندین ماه مجموعه را به خود اختصاص دهد و از سایر روشهای تبلیغاتی کارا و موثر باز بمانید. ممکن است تبلیغات در فضای اینترنت و شبکههای اجتماعی با بودجهای که در نظر دارید سازگاری بیشتری داشته باشد و بازخورد بهتری نیز داشته باشد. در خصوص منابع و هزینههایی که برای تبلیغات در اختیار دارید با خود روراست باشید و از آنها در راه رشد کسبوکار خود استفاده کنید.
۶- تبلیغ در مکانهایی که مخاطب حضور دارد
گمانهزنیهای زیاد در خصوص مشتریان هدف، استراتژی تبلیغات شما را به بیراهه میبرد. برای نمونه ممکن است شما به یک برنامه تلوزیونی علاقه داشته باشید و تصور کنید مشتریان شما نیز به این برنامه علاقه دارند، اما چه بسا حدس و گمان شما در این زمینه اشتباه باشد و پخش آگهی تبلیغاتی در این برنامه تلویزیونی بازخورد خوبی را به دنبال نداشته باشد. این کار باعث میشود تا عملاً هزینه تبلیغات دور ریخته شود. در عوض باید شناخت بیشتری نسبت به مشتریان داشته باشید. شناخت بیشتر نیز از طریق تحقیق و بررسی بهدست میآید. وبسایتها و شبکههای اجتماعی که مشتریان شما تمایل دارند بیشتر در آن وقت بگذرانند، مجله و کتابهایی که مطالعه میکنند و برنامههای تلوزیونی که میبینند را بشناسید. سازگاری تبلیغات با سلیقه مخاطب باعث جذب سرنخهای باارزشی از مشتریان بالقوه خواهد شد.
تبلیغات فرصتهای زیادی را برای رونق بیشتر کسبوکاری که به آن مشغول هستید در اختیار شما قرار میدهد. باید مشتریان هدف را بشناسید و بدانید این افراد در چه مکانهایی حضور دارند و چگونه میتوان افراد بیشتری را با مشخصات مشتریان هدف جذب کرد. سپس منابع کافی را به رسانههای تبلیغاتی مورد نظر اختصاص دهید.