در رشته‌های دانشگاهی مرتبط با حوزه‌ی عمران و شهرسازی، غالباً سرفصلی به نام سیمای شهری (City Scape) ارائه می‌شود که آن را با نام منظر شهری نیز می‌شناسیم (فارغ از تفاوت‌های ظریفی که با یکدیگر دارند).
منظور از منظر شهری تمام آن چیزهایی است که در سطوح افقی و عمودی شهر دیده می‌شود و به درک محیط شهری توسط بیننده منجر می‌شود. بیهیچ تردیدی آنچه که امروز از سیمای شهر در ذهن شهروندان تداعی می‌شود، ملغمه‌ای است از طرح‌ها، رنگ‌ها و فرم‌هایی که بسیاری از آن‌ها بیهیچ محتوایی در کنار هم قرار گرفته‌اند؛ حال آن‌که زیبایی و – به طور خاص – زیبایی سیمای شهر، بخشی از حقوق فراموش‌شده‌ی شهروندان است و تاثیر مستقیمی بر سلامت روحی و روانی آنان دارد.
به طور کلی، زیباسازی شهری دو نکته را دربرمی‌گیرد: یکی ایجاد زیبایی و دیگری حذف و رفع تمام عواملی که موجب بدمنظر شدن و نازیبایی شهر می‌شود.
درباره‌ی نکته‌ی اول، در چند سال گذشته تلاش‌ها و اقدامات بسیاری از سوی شهرداری مشهد صورت گرفته است؛ از گل‌کاری‌های زیبا در نقاط مختلف شهر تا نصب المان‌های حجمیِ جذاب و خاطره‌انگیز که می‌توان طرح «استقبال از بهار» را گل سرسبد آن‌ها دانست. به وضوح می‌توان دید که مجموعه‌ی این اقدامات، تاثیر بسیار مثبتی بر میزان نشاط و شادابی شهروندان دارد و در این سال‌ها همزمان با جشن سال نو، حال آن‌ها را هم تا حدودی نو کرده است. این رویکرد شهرداری به طور گسترده با استقبال و تحسین شهروندان و کارشناسان روبه‌رو بوده است.
اما درباره‌ی نکته دوم، نه‌تنها در چند سال گذشته که هیچ‌گاه شاهد اراده‌ای راسخ و اقدامی موثر به منظور حذف عوامل نازیباکننده‌ی سیمای شهرمان از جمله نمای انواع کارگاه‌های ساختمانی کوچک و بزرگ نبوده‌ایم. در حقیقت، اگر در یک منطقه از شهر عنصر زیبایی ایجاد شده، در مجاورت آن نقطه، بسیاری عناصر مخدوش‌کننده و نازیبا هم از قبل وجود داشته که تلاش شهرداری را کم‌اثر کرده است.
اقدام اخیر شهرداری مشهد در استفاده از سازه‌های محصورکننده و پوشاننده‌ی نمای کارگاه‌های ساختمانی، پیش از هر چیز نشان‌دهنده‌ی توجه شهرداری به نکته دوم است که اگر اجرای آن باکیفیت و پایدار باشد، می‌تواند تاثیر بسزایی بر بهبود سیمای شهری کلان‌شهر مشهد بگذارد.
به این همه، استفاده‌ی توامان از ظرفیت‌های تبلیغات محیطی را هم اضافه کنید که چنانچه با سیاست‌گذاری درستی برای واگذاری به متقاضیان تبلیغات همراه باشد، می‌تواند علاوه بر تامین نیاز شهروندان به زیبایی‌های بصری، به بهبود فضای کسب‌وکار و حتی رونق آن در شرایط اقتصادی پرچالش کنونی منجر شود.
در این مسیر، گام اول را «صحت» برداشته است، یک تولیدکننده‌ی بزرگ و برند معتبر ایرانی، یکی از اعضای خانواده‌ی بخش خصوصی ایران که – کم یا زیاد – گوشه‌ای از بار گردش اقتصاد کشور را بر دوش دارد.
در ادامه‌ی این راه، حمایت و حضور دیگر برندها نیز موجب دلگرمی بیش‌تر شد اما برای لمس تغییرات مثبت واقعی، سایر برندهای داخلی باید با حضور پررنگ‌تر و مقتدرانه، میدان را برای برندهای خارجی حاضر در بازار خالی نکنند.
استمرار این قبیل اقداماتِ شهرداری و حمایت از آن‌ها از سوی شهروندان و صاحب‌نظران، بدون تردید می‌تواند شعار سال ۹۷ را که تاکیدی چندباره بر لزوم عزمی همگانی برای اعتلای اقتصاد ایران است، بیش‌ازپیش به واقعیت نزدیک نماید.
یادداشتی از شهاب ضیائی، چاپ‌شده در روزنامه‌ی شهرآرا، ۲۷ فروردین ۱۳۹۷
(بدون امتیاز)
Loading...